duivelse dilemma’s

Afgelopen week naar de voorstelling Mefisto van toneelgroep Maastricht geweest. Het verhaal speelt zich af rond 1937 -1942 maar nog steeds zeer actueel.

In het kort de inhoud van de voorstelling.

Een veelbelovend acteur speelt in twee gezelschappen. Het eerste gezelschap speelt blijspelen. Stukken die we nu misschien commercieel zouden noemen. Het andere gezelschap waar hij bij aangesloten is, heeft een duidelijk communistische signatuur. Ze zien zichzelf als vernieuwend en zijn politiek geëngageerd. Bij het eerste speelt hij voor het geld en bij het tweede omdat daar zijn ziel ligt. Door het verhaal heen zien we hem langzaam de overstap maken naar het theater van de Nationaal Socialisten. En aan het eind speelt hij voor de Nazi.
Hij heeft gekozen voor werk en zekerheid en zijn ziel, net als in het Faustverhaal, aan de duivel verkocht. Wij weten nu in 2012 dat die zekerheid niet zo zeker bleek te zijn.

En waarom is deze voorstelling zo actueel?

Omdat wij in deze tijd van crisis ook steeds vaker moeten kiezen voor het geld. Omdat we, lijkt het, steeds vaker voor het dilemma staan of we een opdracht die eigenlijk tegen ons gevoel in gaat wel of niet zullen accepteren.
Hoe trouw kunnen we nu nog blijven aan ons geweten?

Als het over geld gaat: “Ik vind eigenlijk dat ik zwaar onderbetaald wordt voor deze opdracht, maar…….”

Of als het over de ethiek van het werken gaat: “Eigenlijk doet deze opdrachtgever zaken die niet met mijn overtuiging stroken, maar…….” Dilemma’s waar we ons vroeger niet over hoefden te buigen omdat we de luxe hadden er met een boogje om heen te gaan.

Nu in een tijd dat overleven geldt, moeten we ons bij onszelf te rade gaan.
In de voorstelling zag je de hoofdrolspeler langzaam zijn ziel aan de duivel verkopen. Eigenlijk nam hij geen beslissing, maar liet hij het over aan de omstandigheden. Vanuit 2012 kan ik dat gemakkelijk veroordelen. Maar in wat voor glijdende schaal zitten wij nu als ZZPers? We moeten commercieel zijn, want we zijn ondernemers. En we willen graag werken want we houden van ons werk.
Maar waar liggen de grenzen?

Ik kan daar geen oordeel meer over geven. Want ook al zitten we allemaal in hetzelfde economische schuitje, iedereen heeft daarin zijn eigen omstandigheden. Maar deze tijd vraagt ons wel na te denken over waar onze ethische grens ligt. En als we die weer weten, hoe we die grens dan bewandelen.
Misschien brengt de crisis ons daardoor ook meer bij onszelf. En is het niet alleen maar verschraling, maar geeft het ook verdieping.

Waar ging het ook alweer over?

Waar ging het ook alweer over?

Afgelopen zaterdag, 15 januari 2012, een mooi congres speciaal voor trainingsacteurs in Leeuwarden.

Het thema van de dag leek vooral gevoed door de crisis. Er werd veel gepraat over hoe wij ons zelf meer als ondernemer moeten gaan zien en welke middelen daarvoor voorhanden zijn. De nieuwe media, LinkedIn, Facebook, Twitter;  het zou allemaal een onderdeel van ons vak moeten gaan worden. Ons vak is immers niet alleen het leveren van goed trainingsacteerwerk, maar ook ondernemer zijn. En door die nieuw media leren mensen je kennen, gaan ze je leuk vinden en vertrouwen. En dat levert misschien nieuwe klanten op.  Welke ondernemer wil dat niet?

En opeens voel ik me een seniore man van 55 jaar die hoofdschuddend in de zaal zit om zoveel gedoe.

Ik herken me opeens in al die rollen die ik in simulaties heb moeten spelen; een seniore medewerker die niet meer vooruit wil omdat hij zegt dat het toch wel weer over zal gaan. Dat het een trend is.

En ik hoor een deelnemer zeggen: “Johann,  vertel eens wat er allemaal achter jouw weerstand schuilt. Maar begrijp ook goed dat je wel mee zult moeten. Want doe je het niet, dan blijf je alleen achter, afgesloten van de rest”.

“Nou, mijn weerstand is dat ik het niet begrijp. Hoe zit dat met die # (hekjes)? Hoe maak je zo’n ding aan? Hoe krijg je dan volgers? Mijn weerstand is ook dat het niet bij me hoort. Want ik stuur kaarten en maak leuke boekjes. En het hoort ook helemaal niet bij me omdat ik het persoonlijk contact zo belangrijk vind! En al die ongewenste, goedbedoelde nieuwsbrieven, linkedin-updates die er over de digitale schutting gegooid worden die irriteren me. En zo eentje wil ik niet worden.

Maar ik wil ook wel 500 digitale vrienden hebben. En nog wel meer. En ik wil ook wel gekend worden. En ik wil ook wel werk blijven houden. En, ik wil niet die seniore man zijn die zonder eerst te onderzoeken al NEE zegt, en alleen achter blijft”.

Dus heb ik zojuist een twitter account aangemaakt en ik heb al vier volgers. Ik ga leren hoe het werkt. En ik blijf het persoonlijke contact het belangrijkste vinden, maar zie de nieuwe media een middel om dat te bereiken. En vind je dat ik te veel over jouw digitale schutting flikker? Laat het me maar weten. Ik kom het bij je opruimen.

Oh ja, dit congres ging dit jaar vooral over ons ondernemerschap. Ik hoop volgend jaar over dat andere gedeelte van mijn vak. Het goed acteren in trainingen. Want daar wil ik het het liefst over hebben.